Il cuntegn:
I La geografia Il territori da Tujetsch Il contact anoviars Tujetsch, la val da passadi Cuolm d'Ursera Ils emprems tschentaners Il stradun da l'Alpsu Cun auto e cul tren sur l'Alpsu Casas d'albiert sill'Alpsu Igl emprem auto en Tujetsch La viafier dalla Furca-Alpsu Fundaziun dalla societad per ina viafier - Acquist da dretgs e concessiuns - Schliata partenza (entschatta) - Vinavon cun forzas unidas - Participaziun dalla vischnaunca - Temps burasclus e decisivs - Agid e sustegn dil stadi - Influenza dil tunnel dalla Furca
II La val e sias parts Dadens igl uaul - E van per nitschuns - Il fraud da schiembra - Igl ei stau critic - Ei tucca da seproveder - Il mussader ha survegniu la torta - Culs purschals si dies Il Dutg grond - Ils vischins da Rueras Giudapeis al Cuolm da Vi Maunsut Nums da funs e da pastg - Val Nalps - Val Giuv
III Igl origin Igl uoppen da Tujetsch Igl origin dalla Val Tujetsch - Derivonza dil num - Ils emprems colonists arrivan - Ils Vallesans - Ord il temps mediaval - Traffic sul Cuolm d'Ursera - Emprema baselgia da Tujetsch - La libertad entscheiva e seregheglia - Ils ministerials svaneschan - Fuorma da viver - temps miez tardiv - Tratga da nuorsas - Societad cooperativa - Situazin speciala da Tschamut - Colonists neu dil miezdi - Sogn Vigeli a Sedrun - Igl anniversari da 1456 - Il "Zinnsrodel" da 1555 - Novs burgheis - Beins, uclauns e vitgs - Il gissiatavel tschentaner - Gronda activitad religiusa - Fatgs alpesters - Il schotgavel tschentaner - Pader Placi a Spescha - Dumbraziun dalla populaziun - Ils Franzos ella Val Tujetsch 1799 - Il schenivavel tschentaner - Emprem uorden da Tujetsch - Relaziun cun la claustra da Mustér - La vischnaunca cumpra l'Alp Tschamut Il moviment demografic dil 19 e 20avel tschentaner - Utilisaziun dallas zonas - Possess privat - La pasculaziun cumina - Pastiras da casa - Ils mises - Las alps - Ils uauls Dalla vart economica - Ils deivets - Ils crediturs La politica dil vitg e far cavals Repartiziun dils uffecis 1838-1863 Ils paupers - Possess dils paupers Ils jasters en Tujetsch Il svilup dalla populaziun La mort La lètg Affons e famiglia Emigrar e ir naven Survetsch sut crunas Luvrers da stagiun Ils Americaners Ir naven
IV Religiun e cardientscha Igl onn ecclesiastic Usits religius En survetsch dalla baselgia La tuor-baselgia da Rueras In sguard el futur
V L'agricultura E Tujetsch sedivida Las alps Ils mises Ils uauls Il funs da casa Graun e glin e truffels Il stan puril Il pur da biestga armentiva Il pur da cauras Il pur da nuorsas Ed il pur da tschels onns, endi! - Siu bein puril - Clavau e nuegl - Iseglia e lavur da mintga di Pli baul fagevan ins fein a pastg - Igl ingant - Preparativas per ir el cuolm - Far meidia - Il transport dil fein a pastg igl unviern Possess da tiara e tiers La cargada digl onn 1986
VI Flora e fauna Flurs e flurs Coclas, ils fretgs dallas caglias Nus mein per cacs tgaper - Lur origin - La raccolta - Vendita - Agen diever - Oz La cultura dil cardun blau Ils animals selvadis
VII Il gudogn dil paun Las rihezias naturalas - Il scalegl - Miners e minieras da fier - Las palius da turba - Las caltgeras da Pardatsch Cristals e cavacrappa - Negozi da cristallas e minerals - Patentas per ir per cristallas - Entradas - Collecziuns privatas e cabinet communal - L'explotaziun - Anfladas singularas Mistergners ed industria - Il Sep Antoni Hafner - Il taglialenna - Il talper - La davosa brischavinars a Tschamut - Etg dalla Stena - La tissunza e siu taler - La scarsinaria da Salins - La fabrica da filar a Sedrun - Ils calgers che van a dis Il fravi per propi - Sia truscha - Il luvratori - Sia manonza Mulins e muliners Smart SA a Sedrun - Igl origin sa Smart - Harry - Schau ora cups - In bien cader - La materia prima - Plazs da lavur - La sviulta digl onn 1986 - L'organisaziun dil menaschi Tujetsch e sia economia - Il di dad oz
VIII Il diever dallas auas Aquaducts Aua per vitgs ed uclauns - Tschamut - Selva - Dieni - Rueras - Aquaduct Fontauna sogn Gions - Enzacontas cefras - Zarcuns - Camischolas - Sedrun - Bugnei - Surrein - Cavorgia Ovras hidraulicas - In'atgna ovra hidraulica Grond interess per l'utilisaziun da nossas auas Situaziun favoreivla da realisaziun Muntada dalla ORA pil svilup da Tujetsch Slargar il fundament d'existenza Utilisaziun dil territori communal Entginas ponderaziuns
IX Il turissem Il svilup dil turissem - La situaziun d'antruras - Nos emprems turists - Ils emprems skiturs - L'emprema organisaziun - Ei sefuorma ina industrietta - Contraolla dad jasters 1921-1928 - Uniun da cura e scola da skis - Survesta dalla avertura dallas fatschentas - Survesta dalla avertura dils hotels - In temps spir novaziuns - Ir cun skis era buca in sport da femnas - Las concurrenzas da skis - Las pistas d'antruras - Finanziaziun digl asfalt atras il vitg - La secunda uiara mundiala - L'economia dil turissem serevegn mo plaun - Ils emprems sforzs da metter neu runals - La sutgera Cungieri - Ei suonda megliers temps - Igl emprem runal sil Calmut - Gronds territoris vegnan aviarts - Survesta dalla erecziun dils runals - Avertura d'in biro da cura e traffic - Tgi ei la "Tuatschina"? - Ils films vegls dalla val - La tura da Valtelina - Nossas sendas - Sedrun ni Tujetsch - Cuorsa liunga - Las casas da colonias - Plazza da sport Dulezi - La historia dils skis cuorts - Ils scolasts da skis ed ils menaschis da restauraziun - Eveniments dils davos 20 onns - Bunas prestaziuns da skiturs tuatschins - Il svilup dil turissem els prospects - Statistica da létgs e pernottaziuns
X L'organisaziun sociala Fatgs publics - Vegls uordens da vischnaunca - La nova structura da vischnaunca suenter 1848 - Sistem departamental - Parlament communal - Administraziun communala e menaschis - Ils vischinadis Nodas - casa La bilanza dil quen communal La planisaziun locala Las scolas da vischnaunca - Survesta dallas scolas en Tujetsch L'uniun purila Ulteriuras uniuns - Uniun professiunala - Uniun da luvrers - Uniun da dunnauns e mattauns - L'uniun samaritana - L'uniun dramatica da Rueras Cant, teater e musica - Chor viril Sedrun - Chor da vallada (1959 - 1970) - Chor baselgia Sedrun - Chor mischedau Sedrun - Resuns dil Rein - Il cant da Rueras - Ils cantadurs da Selva - Societad da musica Pauperesser - Las spendas - Gl'emprem uorden - Spelar e segar fein - La spenda da sal - Las spendas svaneschan - Il prau dils paupers - Casa dils paupers - Ils uordens da 1866,1935,1973
XI Casaments e casas, habitaziuns da proprietad Hetta, casament e stabiliment La casa da Tujetsch Il casament dil Gottard La prioritad La habitaziun da proprietad Casa Sogn Vigeli Casa Cadruvi Las auas piarsas - La turera - La serenera Il museum La Truaisch Il bogn cuvretg Ovra da cuors Val Giuv Caplanias e la casa pervenda
XII Ei vegn detg Cardientschas blauas - Dil liug - La surpussonza dil nauschaspert - Ottilia Beer da Giuv Al stariegn dal calgè
XIII Fenomens e motivs dalla mort Cronica da disgrazias Inaga la pestilenza - ed oz?
XIV Isonzas Sontgaclau Ir per biemaun Daniev - Ils affons - La giuventetgna - Ils carschi Ils treis sogns Retgs Il tscheiver d'avon onns - Tscheiver da famiglia - Tscheiver general - Gliendisdis tscheiver - Il temps dad oz Magliar groma Nozzas Parada e perdanonza - Far parada - Ir per negla - Perdanonzas Vegls giugs - Pitg pètg - Dar prau - Castrar la nebla - Trer ora il cucu - Mirar las steilas - Tauna dall'uolp - Bal cun bengel ni cun palutta - Chis chès - Trer paliats - Suflar il tschanc - Troccas Ils giugs dallas buobas - Las colurs - Dar il fazalet - Ris e groma enta parvis... - Mirar anen - Dar cul crap - Retg, retg, cons pass dei dar? - Caputschinerum
XV Idiom e svilup dalla cuminonza Il patua da Tujetsch Impressiuns d'in contemporan Il trend dils nums Affons dian lur meini dalla Val Tujetsch - Petra Berther - Adrian Berther
XVI Persunas che stattan davontier Ils mistrals da Tujetsch Ils presidents communals da Tujetsch - Anselm Capeder 1855 - 1924 - Gion Felici Monn 1876 - 1954 - Gion Andriu Berther 1868 - 1953 - Vigeli Venzin 1875 - 1951 - Vigeli Berther-Flury 1878 - 1964 - Baseli Berther 1887 - 1970 - Placi Jacomet 1896 - 1975 - Hans Giachen Decurtins 1885 - 1951 - Christian Berther 1910 - 1966 - Theofil Schmid- Valier 1912 - Vigeli Berther-Jacomet 1922 - Sep Fidel Berther 1929 Ils amitgs dalla plema - Pader Baseli Berther 1858 - 1931 - Toni Berther 1927 - Vic (Ludivic) Hendry 1920 - Gion Antoni Venzin 1896 - 1962 Il legatur Oreste Zanetti (1892 - 1985)
|