Patria muntagnarda 1969

Teater a Rueras
Ella davosa numera dalla Gasetta Romontscha ha M.B. gia fatg attents ils lecturs che l’Uniun da giuventetgena Rueras seprepari per in teater. La sesiun da teater ei schigloc plitost da Nadal e Pastgas ni duront il tscheiver. Pertgei buc inagada da Tschuncheismas? Il publicum ha giu tschaffen surlunder ed ha priu part en grond diember dallas empremas representaziuns. Las representaziuns da dumengia igl 1. da zercladur e da venderdis ils 6 da zercladur seigien recumandadas.
Il toc «Patria muntagnarda» da Josias Caviezel, translatau da Benedetg Caminada ei in bi toc popular el bien senn dil plaid. El tracta temas adina actuals, sco malcuntentientscha cun sesez e disfidonza enviers ils jasters, la rolla dils daners en buns ed en schliats mauns, intrigas e faulzadad, carezia e fideivladad e buca d’emblidar il bien humor en mintga situaziun.
Il bien spért da cuminonza dalla giuventetgna a Rueras, igl idealissem dils giugadurs e giugaduras e las breigias dil regissur postenent Sigisbert Giossi han menau tier in stupent resultat Far emprovas da teater el temps da lavur da primavera drova ideal e spért da sacrifeci! En quei senn lessan nus engraziar a tuts per quella prestaziun.
Mintga giugadur ei sevivius en sia rolla. Las scenas ein cumponidas fetg bein e las culissas realisticas adattadas al toc. En ina discussiun cun la giuventetgna da Rueras — era discussiuns sa ella menar — _ savessan ins tractar certs problems da pronunzia ed accent el lungatg romontsch. En quei grau han buca mo ils da Tujetsch certas difficultads, nus tuts stuessen esser pli segirs ellas reglas da pronunzia e fonetica. Forsa dat ei cul temps in entruidament leutier.
In ton dil recav va alla baselgia da s. Giachen. Quei fatg possi era esser in plascher ed in engraziament a sur caplon Martin Bearth che porscha fetg bia alla giuventetgna.
M.

Teater a Rueras
Ei vegn ozildi plidau e scret bia dalla giuventetgna, positiv e negativ. Schebein nossa giuventegna ei megliera ni mendra che la giuventetgna da pli baul, gliez ei nunpusseivel da decider en general. En mintga cass ei la giuventetgna ozildi en bia graus autra ch’antruras. E quei dretg ston ins schar ad ella. Ina vart diltuttafatg positiva anfl’ins denton adina tier glieud giuvna: ella ei spert entusiasmada ed incantada, schispert sco ella catta adagur in pensum attractiv, schispert sco ella sesenta responsabla per ina caussa ni l’autra.
Il motiv pertgei che la giuventetgna da Rueras ei semessa vidlunder da far teater ei: cultivar bien spért da cuminonza, promover ina sauna cultura en vischinadi ed en tiara romontscha e buc il davos per in basegns finanzial da nossa baselgia. In tal patertgar plein ideal giuvenil ston ins respectar ed admirar.

Il tema che l’Uniun da giuventetgna da Rueras ha elegiu per siu teater ei zun actuals ozildi: il cumbat dil pur muntagnard per sia existenza e per sia patria. «Patria muntagnarda» ei in drama en tschun acts da J. Caviezel, translataus en romontsch da Benedetg Caminada. — In fegl d’in pur muntagnard anfla sper sia clamada purila ulteriur gudogn e plascher sco guid da muntogna. Mo cheu vegn el en conflict cun in rival jester, ch’enquera sin moda fetg perfida da rubar ad el sia carezada spusa. Pervia d’in malpass anetg fui il giuven pur da sia patria muntagnarda, anfla refugi ella legiun jastra e daventa leu desertur ord encarschadetgna. Liberaus da sia situaziun fatala entras in bien carstgaun, astga el turnar en sia patria. Pli bia seigi buca tradiu.
Il toc cuntegn fetg bialas scenas ed ils giuvens giugadurs laian buca per breigia da far lur pusseivel per il beinreussir. In special cumpliment ed engraziament mereta nies enconuschent e capavel regissur Sigisbert Giossi.

Possi igl idealissem da giugadurs e regissur vegnir remuneraus cun ina numerusa participaziun da nies pievel.
M.B.