Striuns 1955

1955 StriunsTujetsch, Dadens gl’Uaul
Persula stat cheu sontga Brida,
E mira co il mund semida,
La mir’anen e mir’ano
E vesa bein ch’ei va zaco.

Quels plaids dil vegl scolast da Selva, Giusep Steiner, pon vegnir endamen a beinenqualin che viseta la Val Tujetsch dadens gl’uaul. La val stretga e spuretga cun plauncas che tonschan tochen sum la pezza, fa igl unviern in aspect zun serius e prigulus. Viver en quels vitgets muntagnards damonda dals advonts sentiments da ferma fidonza sin Diu. Spass eis ei buca cu negin traffic, ni viafier ni posta, han pli la pussseivladad dad arrivar pli el vitg, cu la neiv sempluna meters ault sin las spundas e las lavinas sburflan a val sco in orcan devastont. Lu gida tonaton mo la fidonza sin quel che ha baghegiau ils cuolms en lur maiestusas bellezias, e sin la mumma digl agid secasada leuen a Sutcrestas. Quella avdonza dalla mumma celestiala a „Mariahelf“ sco ils Tujetschins dian, ei carschida als dadens gl’uaul vid il cor. Perdetga da quei ei bein il fatg che la giuventetgna da Selva ei seresolvida da menar si in toc humoristic e metter il recav en favur dil pign sanctuari da Nossadunna a Sutcrestas.
Striunaus“ ei in legher toc, translataus da signur scolast Gion Michel Peder en ses giuvens onns, restaus anavos dil pign fatg liberaus ord las flommas dil vegl vitg da Selva. La giuventetgna dat il toc cun anim e slontsch ed enramescha quel cun enzacontas detg bialas canzunettas. Quei pretenda curascha en in vitget nua ch’ins drova pauc pli che tut la detta per dumbrar la giuventetgna. Da bialaura e biala via eis ei ina stupenta spassegiada cun scarsola ni cun skis si a Tschamut, perquei dumengia ils 16 da schaner visitei il teater dils da Selva.
Il clima dadens gl’uaul sto denton era esser buns e sanadeivels. Leu vivan ils pli vegls Tujetschins. Il senior Gion Antoni Peder, numnaus il Toni Statalter en siu 89avel, e la seniora vieua Barla Catrina Riedi-Geronimi en ses 87 onns, la Tina da Tschamut schein nus Tujetschins. Nus havein cun plascher observau la buna veglietta co ella rieva da cor sur ils „Striuns“ en la sala a Tschamut.
Il december vargau han era enzaconts umens e giuvens da Selva e Tschamut frequentau in cuors per lavurs manualas daus a Selva dall’Ovra Svizra per la patria. Il cuors ei vegnius menaus atras da signur Valentin Tones da Tschlin en Engiadina, in stupent e premurau mussader. Aschia ei la veta els vitgets sisum la val era gl’unviern emplenida ora cun lavur ed ovras nizeivlas. Possi la mumma da Sutcrestas proteger e menar avdonts e pelegrins sur unviern ed atras la spinusa via dalla veta.
z.