Chor mischedau Rueras
Il cant da baselgia a Rueras ha priu sia entschatta entuorn l’emprema mesadad dil 19avel tschentaner cun l’installaziun dall’emprema orgla en baselgia da s. Giachen a Rueras. Il chor ha adina puspei saviu quintar cun oreifer bunas cantaduras e buns cantadurs e dasperas persunas cun special engaschi pil cant sacral a Rueras. Il bia dumbrava il chor buca dapli che 20 persunas. Leci Antoni Brugger (1868-1946) ei staus duront decennis il grond promotur dil cant da baselgia a Rueras. Igl onn 1893 cumpra il chor in harmonium neu da Platta/Medel. Forsa gest cun agid da quel vegn il chor d’emprender igl onn 1896 l’emprema messa en quater vuschs.
Maridavan las mattauns, astgavan ellas buca pli cantar el chor ed aschia muncavan savens bunas ed avunda cantaduras ed ei seformava lu per temps in chor viril. Quei ei succediu all’entschatta dil 20avel tschentaner. Naven digl onn 1917 vegn puspei dau ina nova emprova cun in chor mischedau. Cun ina pintga interrupziun da treis onns (1976-79), ed igl onn da cant (2015/2016), ha il chor existiu naven dalla fundaziun entochen oz. Ils motivs ein stai la munconza da dirigent/a.
Las empremas statutas dil chor dateschan digl onn 1929. Igl intent vegn formulaus aschia: „…da entras il cant accumpignar ed embellir il survetsch divin en ed ord baselgia. Perquei intent cultivescha el il cant religius sin speciala moda. El conta era enqual canzun profana.“ Igl onn 1968 vegnan las statutas midadas muort la fundaziun d’in Chor viril Rueras. Naven da 1979 dat ei lu puspei in chor mischedau e las statutas ston vegnir adattadas.
Oz embellescha il chor las usitadas fiastas da baselgia cun metter accents specials sin las fiastas da Nadal e Pastgas e la perdanonza da Rueras, Cor da Maria. Plinavon conta il chor sin giavisch pils giubilars e giubilaras da natalezis ed auters giubileums dil vischinadi da Rueras. Secapescha dat il chor era peisa sin la tgira dil bien contact enteifer las cantaduras e cantadurs cun organisar sentupadas da different gener.
Dirigents:
Gion Flurin Riedi Placi Giger-Berther Leci Antoni Brugger Barclamiu Coray Bistgaun Cathomen Giusep Cavegn Barclamiu Peder, Selva Gion Michel Peder, Selva Giusep Gieriet, Camischolas Vinzens Pally, Rueras Giusep Caduff, Rueras Armin Caduff, Cumbel Vinzens Pally, Rueras Hans Monn, Camischolas Tarcisi Hendry, Sedrun Gieri Spescha, Vella vacant* Tarcisi Hendry, Sedrun |
1911-1913 1913-1915 1916-1917 1917-1920 1920-1922 1922-1924 1924-1936 1936-1941 1941-1959 1960-1969 1969-1975 1979-1981 1981-1983 1983-2001 2001-2011 2011-2015 2015/2016 2016-2021 |
*(Nadal: Erika Steinacher) |
Historia dil chor
![]() |
Il cant da baselgia a Rueras Lavur da Gion Antoni Venzin, Rueras 40 paginas 1954 |
Notizias da Leci Antoni Brugger, Rueras
Emprema e secunda part, nudau 1915
Tiarza part, nudau 1930
Documents
Statutas digl onn 1929
Canzun La notg da Hans Erni
Cantaduras e cantadurs dil Chor mischedau Rueras ils 28 da matg 1929 cun caschun dalla benedicziun dils zenns dil niev clutger.
1. Giachen Fidel Berther, 2. Gion Antoni Hetz, 3. Baseli Berther, 4. Barclamiu Peder, 5. Duri Vigeli Cavegn, 6. Gion Antoni Giossi, 7. Anastasia Brugger, 8. Benedicta Venzin, 9. Anastasia Deplaz (plitard muniessa Maria Elisabet), 10. Ludivina Venzin, 11. Maria Ursula Venzin, 12. Maria Catrina Caduff, 13. Giulia Hitz, 14. Anna Giger, 15. Giuseppa Hetz, 16. Luzia Cavegn, 17. Turtè Cavegn, 18. Maria Caduff, 19. Battesta Caduff, 20. Placi Monn, 21. Alfons Hetz, 22. Gion Antoni Cavegn, 23. Giachen Giusep Venzin, 24. Giuseppa Riedi, 25. Barla Hetz, 26. Giuseppa Berther, 27. Giachen Fidel Cavegn, 28. Gion Antoni Venzin
![]() |
A quella fiasta han quater chors da Tujetsch priu part: Chor mischedau Sedrun; Chor mischedau Rueras; Chor viril Selva e Chor viril Sedrun |
Quen
Cudischet da quen 1929 – 1965
Cudisch da quen 1966 – 1990
Quen dil fondo per renovaziun orgla 1933
![]() |
Carta postala per la Fiasta da cant sursilvana a Mustér 1946 |
Davos da seniester: Armin Albin, Ignazi Demarmels, Regula Schmid, Conny Monn, Rita Caduff, Tarcisi Hendry, dirigent
Enamiez: Placi Berther, Alexander Cavegn, Mudest Venzin, president, Gemma Berther, Uschi Cavegn, Jovita Loretz
Davon: Gion Giachen Monn, Ciril Berther, Linus Vincenz, Monica Venzin, Barla Berther, Marlis Decurtins, Regina Berther (silla foto maunca Nina Levy)
Sogn Stiafen 2021. Il Chor mischedau Rueras ha cantau per la davosas gada. El ha presentau la Messa ell’enzenna dalla glisch da Claudio Simonet cun la viarva da Tarcisi Hendry.
Cantaduras e cantadurs da seniester:
Dirigent Tarcisi Hendry, Gelgia Deplaz, Linus Vincenz, Barla Berther, Mudest Venzin, president, Gemma Berther, Conny Monn, Rita Caduff, Nina Levy, Hubert Venzin, Monica Venzin, Gion Giachen Monn, Uschi Cavegn, Ciril Berther, Regina Berther, Regula Schmid, Jovita Loretz e Placi Berther (Alexander Cavegn maunca).
Registraziuns
Producziun alla fiasta da giubileum 75 onns Chor mischedau Sedrun igl onn 1989: CMS Rueras
Producziun per in film davart la NEAT: CMS Rueras NEAT
Pastgas 2017
Da Pastgas 2017 ha il chor cantau la premaudiziun dalla Messa postconciliara cun las parts Kyrie, Gloria, Sanctus ed Agnus Dei.
Cumposiziun Claudio Simonet cun text da Fra Silvio Deragisch (1940-2017)
Sogn Stiafen 2021
Messa ell’enzenna dalla glisch
Cumposiziun Claudio Simonet cun text da Tarcisi Hendry
Messa ell’enzenna dalla glisch.mp3